trastuzumab met emtansine

Introductie

Trastuzumab is een monoklonaal antilichaam. Emtansine remt kanker (cytostaticum). De beide stoffen zijn aan elkaar gekoppeld en zijn een doelgerichte kankerremmende behandeling ('targeted therapy'). Ze binden zich aan bepaalde onderdelen van kankercellen en maken deze hierdoor onschadelijk.

Artsen schrijven het voor bij bepaalde vormen van borstkanker.


Highlight

  • Trastuzumab bindt zich aan kankercellen (monoklonaal antilichaam). Emtansine is een cytostaticum. De combinatie remt kanker.
  • Bij borstkanker, als andere middelen niet werken of als de kanker teruggekomen is.
  • U krijgt het infuus in het ziekenhuis, een keer in de 3 weken.
  • Binnen een paar uur na het infuus kunt u last krijgen van rillingen, duizeligheid, koorts, hoesten, benauwdheid en snelle hartslag. Heeft u hier last van? Uw arts kan dit behandelen met paracetamol en medicijnen tegen allergie en tegen benauwdheid.
  • Andere bijwerkingen de eerste dagen: hoofdpijn, vermoeidheid, diarree, misselijkheid, buikpijn, spierpijn.
  • Binnen enkele dagen tot weken: bloedingen, zoals bloedneuzen, hartklachten, pijnlijke mond en keel en rode, gezwollen handen en voeten. Ook heeft u meer kans op infecties, zoals blaasontsteking. Vraag advies wat u tegen de bijwerkingen kunt doen.
  • Ook kunt u last krijgen van slaperig en duizelig zijn. U kunt hier last van krijgen tijdens de behandeling en tot 7 maanden na de laatste toediening van het medicijn. Rijd geen auto als u last heeft van deze bijwerkingen.
  • Tijdens en gedurende 7 maanden na de behandeling mag u niet zwanger worden. Ook mannen mogen in die periode geen kind verwekken.


Werking

Kanker

Kanker is een verzamelnaam voor meer dan honderd verschillende aandoeningen, waarbij lichaamscellen zich ongeremd vermenigvuldigen. Het gevolg zijn tumoren (gezwellen) of afwijkingen in bloed en lymfebanen. Het is een ernstige ziekte die fataal kan zijn als men er niets aan doet.

Dankzij nieuw onderzoek is tegenwoordig goede behandeling voor veel soorten kanker mogelijk. Bij snelle behandeling voorkomt u dat een kankergezwel doorgroeit in het omringende weefsel of dat het uitzaait. Bij uitzaaiingen ontstaat kanker op andere plaatsen in het lichaam.

Oorzaak
In elke cel zit DNA. DNA bevat de erfelijke eigenschappen van ons lichaam, zoals de bloedgroep en de kleur van de ogen. Door het DNA weten cellen wat ze moeten doen, bijvoorbeeld ook hoe snel ze zich moeten delen. Bij een celdeling ontstaan uit één cel twee dochtercellen, met exact hetzelfde DNA als de moedercel. Als het stukje DNA dat de celdeling bestuurt beschadigd raakt, kan de cel zich sneller gaan delen. De dochtercellen van elke cel bevatten dezelfde beschadiging in het DNA. Daardoor gaan ook deze cellen zich ongeremd delen, met kanker tot gevolg.

Hoe de beschadiging in het DNA ontstaat, is vaak onbekend. Het lijkt soms te komen door chemische stoffen als teer in tabaksrook, of door asbest, alcohol, te veel of te vet voedsel, straling of door een erfelijke aanleg.

Verschijnselen
Kanker is een verraderlijke ziekte. Elke kankersoort veroorzaakt weer andere klachten. In het beginstadium zijn er vaak helemaal geen verschijnselen. Pas als een kankergezwel tegen zenuwen aandrukt, is pijn te voelen. Sommige klachten komen bij vrijwel alle kankersoorten voor, zoals erge vermoeidheid, gebrek aan eetlust en sterke vermagering (bijvoorbeeld meer dan drie kilo per maand).

Bij borstkanker kunt u een knobbeltje voelen in de borst, kan de huid indeuken of juist rood en gezwollen zijn, en kan er vocht uit de tepel komen of kan de tepel naar binnen trekken. Neem bij deze verschijnselen contact op met uw arts.

Behandeling
Artsen schrijven de combinatie van trastuzumab met emtansine voor bij een bepaald type borstkanker. Het wordt gebruikt als andere medicijnen, zoals paclitaxel, docetaxel, alleen trastuzumab of een medicijn van het aromataseremmer-type, onvoldoende hebben gewerkt.

Werking
Trastuzumab met emtansine remt de celdeling van de kankercellen. Trastuzumab werkt doordat het vast gaat zitten aan eiwitten die nodig zijn voor deling van de tumorcellen. Emtansine wordt door trastuzumab in de kankercellen gebracht. Het remt daar de groei van de kankercellen.

Lees meer over kanker . "


Bijwerkingen

Dit medicijn heeft een krachtige werking op de celdeling, vooral van kankercellen, maar ook van gezonde lichaamscellen. Hierdoor kunnen bijwerkingen ontstaan, bijvoorbeeld op plaatsen waar de cellen zich van nature snel delen. Dit zijn de slijmvliezen van mond, maag en darmen, huid, haren en bloed.

Door de lijst van bijwerkingen kan het lijken dat het middel erger is dan de kwaal. Maar de bijwerkingen komen lang niet bij iedereen in dezelfde mate voor. Bovendien gaan de bijwerkingen na de behandeling geleidelijk over.

De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende:

Regelmatig (bij meer dan 30 op de 100 mensen)

  • Hoofdpijn, vermoeidheid. Soms slapeloosheid.

  • Meer kans op bloedingen, zoals blauwe plekken en bloedneuzen.

    Zelden bloedend tandvlees. Zeer zelden hersenbloeding, maag- of darmbloeding. Deze bijwerking ontstaat door een tekort aan bloedplaatjes. Neem contact op met uw arts bij onverklaarbare bloedneuzen, onderhuidse bloedinkjes en blauwe plekken. Soms is het nodig de volgende dosis uit te stellen totdat de hoeveelheid bloedplaatjes weer op peil is.

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

  • Blaasontsteking. Waarschuw uw arts bij pijn bij het plassen, buikpijn en koorts.

  • Maagdarmklachten, zoals misselijkheid, diarree, braken, buikpijn, verstopping.

    Zelden maagpijn, brandend maagzuur. Deze bijwerkingen ontstaan door ontsteking van de slijmvliezen van slokdarm, maag en darmen.
    Om maagpijn en brandend maagzuur te bestrijden, kan de arts een maagbeschermend middel voorschrijven. Bij misselijkheid schrijft de arts een antibraakmiddel voor.
    Soms helpt het om vaker te eten, maar dan kleine beetjes.
    Zelden ernstige diarree. Zorg dat u extra drinkt als u diarree heeft en moet overgeven. Neem contact op met uw arts als u behalve uw normale ontlastingpatroon viermaal of vaker per dag dunne ontlasting heeft of als u ook 's nachts diarree heeft. Ook als u vaker dan één keer per dag moet braken moet u de arts waarschuwen.

  • Droge mond, verstoorde smaak, pijnlijke mond, tong of keel en zweertjes in de mond.

    Deze bijwerkingen ontstaan door ontsteking van de slijmvliezen van mond en keel, slokdarm. U kunt dit zien aan een vuurrode kleur van de slijmvliezen. Eten en drinken kunnen hierdoor pijnlijk zijn.
    In veel gevallen helpt het om op ijsblokjes te zuigen, tijdens en direct na de chemotherapie. Tijdens de chemokuur kunnen ingrepen aan uw gebit of in uw mond de klachten verergeren. Daarom is het verstandig vóór u aan de chemokuur begint, uw tandarts uw gebit te laten controleren en eventueel behandelen. Verzorg uw gebit extra goed door een aantal maal per dag te poetsen met een zachte tandenborstel. Ook kunt u spoelen met een desinfecterende mondspoeling.

  • Benauwdheid en hoesten.

    Zeer zelden longontsteking. Waarschuw bij benauwdheid uw arts.

  • Spierpijn, pijn in de gewrichten, pijn in de botten, zwak gevoel.

  • Bloedarmoede, doordat het lichaam te weinig rode bloedcellen aanmaakt. U merkt dat aan extreme vermoeidheid.

    Uw arts zal uw bloed regelmatig controleren.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

  • Reactie op het infuus met als meest voorkomende verschijnselen rillingen, duizeligheid, koorts, hoesten, benauwdheid en snelle hartslag.

    De verschijnselen treden op binnen enkele uren na start met het infuus en verdwijnen binnen een dag. De arts of verpleegkundige zal u tijdens het infuus en de uren erna regelmatig controleren. Bij ernstige klachten kan uw arts andere medicijnen voorschrijven om deze klachten te verminderen, zoals de pijnstiller paracetamol, middelen tegen allergie en inhalatoren tegen benauwdheid. In een enkel geval is het nodig om de behandeling te stoppen.

  • Hartklachten, zoals pijn op de borst, benauwdheid en hartkloppingen.
    Mensen met hartfalen kunnen meer last krijgen van hun klachten.
    Als u vocht vasthoudt (dikke enkels) of kortademig bent moet u uw arts of verpleegkundige waarschuwen.

    Waarschuw uw arts of verpleegkundige bij dergelijke klachten. Uw arts zal de werking van uw hart controleren voordat u begint en tijdens de behandeling elke 3 maanden.

  • Ontstoken, tranende of juist droge ogen, wazig zien.

    Om oogklachten te voorkomen, kunt u beter geen contactlenzen dragen. Gebruik een zonnebril bij scherp zonlicht.

  • Hand-voet-syndroom. Uw handen en voeten zijn dan pijnlijk, rood en gezwollen en kunnen tintelen of doof aanvoelen. De huid kan afschilferen en er kunnen zweren of blaren op de huid ontstaan.

    Waarschuw uw arts als u deze verschijnselen bemerkt.

  • Veranderingen aan de nagels.

  • Haaruitval

    Niet alleen van hoofdhaar, maar ook van wenkbrauwen, wimperhaar, oksel- en schaamhaar. Na de behandeling zal het haar na ongeveer een maand weer gaan groeien.

  • Meer kans op infecties door bacteriën, schimmels of virussen. Neem contact op met uw arts bij de volgende verschijnselen: onverklaarbare koorts of keelpijn, blaasjes in de mond of keel, verkoudheid, griep, steenpuisten of andere huidinfecties.

    Dit komt omdat uw lichaam minder witte bloedcellen aanmaakt.

  • Huiduitslag, jeuk en galbulten.

    Dit kan wijzen op overgevoeligheid, maar dat hoeft niet. Raadpleeg bij huiduitslag of galbulten uw arts.

  • Overgevoeligheid voor trastuzumab met emtansine. Dit kunt u merken aan galbulten, koorts, benauwdheid, duizeligheid of flauwvallen.

    Waarschuw bij deze verschijnselen uw arts of verpleegkundige. Als u overgevoelig bent, mag u dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef dit daarom aan de apotheker door. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit middel niet opnieuw krijgt.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

  • Pijn, roodheid, irritatie op de plaats van het infuus.

    Als het middel buiten de ader komt, kan het weefsel er omheen gaan ontsteken. Meestal ontstaan de klachten binnen een dag na het infuus. Soms helpt het om de huid te koelen met koude kompressen.

  • Verminderde werking van de lever, leverontsteking. Neem contact op met uw arts of verpleegkundige bij drukpijn rechts boven in de buik of een gele kleur van uw huid of oogwit (geelzucht).

    Uw arts zal de werking van uw lever controleren. Als uw lever te sterk achteruit gaat, kan de arts de dosering verminderen, of de behandeling tijdelijk onderbreken.

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen


Gebruik

Het infuus wordt onder toezicht van een arts of verpleegkundige in een ziekenhuis toegediend.

Hoe?
Na het infuus moet u enige uren in het ziekenhuis blijven. Zo kan de arts of verpleegkundige er op letten of u goed op het infuus reageert. Als alles goed gaat, kunnen de volgende infusen meestal in een half uur worden toegediend.

Wanneer?
U krijgt het infuus meestal eenmaal per 3 weken.

Hoelang?
Dit medicijn wordt gebruikt zolang het een gunstig effect heeft op de aandoening.


Vergeten

Dit medicijn wordt door de arts of een verpleegkundige toegediend. Bent u de afspraak vergeten? Neem dan zo snel mogelijk contact op met de arts of verpleegkundige voor een nieuwe afspraak.


Verboden

autorijden
Dit medicijn kan bijwerkingen veroorzaken, zoals slaperig en duizelig zijn. U kunt hier last van krijgen tijdens de behandeling en tot 7 maanden na de laatste toediening van het medicijn. Heeft u hier last van? Dan mag u niet autorijden. Het kan gevaarlijk zijn aan het verkeer deel te nemen zo lang u last heeft van deze bijwerkingen.

Let op! Ook als uw dosering omhoog of omlaag gaat kunt u last krijgen van deze klachten, ook als u deze klachten eerst niet had. Rijd ook dan geen auto.

Let op! Ook de ernst van uw kanker kan een reden zijn dat u niet mag autorijden. Overleg met uw arts of dat bij u het geval is.

Voor meer algemene informatie kunt u het thema ‘Medicijnen in het verkeer’ lezen. In dit thema leest u bijvoorbeeld wat de wet zegt over medicijnen in het verkeer. Ook vindt u adviezen waarmee u rekening moet houden als u wel (weer) mag autorijden.

alcohol drinken?
Alcohol irriteert de slijmvliezen van het maagdarmkanaal. Het vergroot daardoor de kans op bijwerkingen op de maag en darmen. Gebruik daarom liever geen alcohol tijdens de kuur en zolang u last heeft van uw maag en darmen.

alles eten?
U kunt alles eten wat uw maag of darmen verdragen. Bepaalde soorten voedsel zijn echter af te raden als u last heeft van uw maag.

Op deze site kunt u onder 'Klachten & ziektes', 'Maagklachten' adviezen vinden voor mensen met maagklachten.


Wisselwerking

Dit middel heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

  • Vaccins, zoals bof-mazelen-rodehondvaccin (BMR), gelekoortsvaccin, rotavirusvaccin en BCG-vaccin. Trastuzumab met emtansine vermindert de werkzaamheid van deze vaccins en kan de kans op bijwerkingen ervan verhogen. Gebruik deze vaccins NIET. Overleg hierover met uw arts.
    Andere vaccins, zoals influenzavaccin, tetanusvaccin en vaccin tegen baarmoederhalskanker, werken minder goed door trastuzumab met emtansine . Overleg met uw arts. Soms kan in uw bloed onderzocht worden of het vaccin goed heeft gewerkt. Soms zal uw arts voorstellen een extra vaccinatie te geven.
  • De antistollingsmiddelen acenocoumarol en fenprocoumon. Trastuzumab met emtansine kan de werking hiervan beïnvloeden. Licht de trombosedienst daarom in als u trastuzumab met emtansine gaat gebruiken, als de dosering verandert of als u stopt met trastuzumab met emtasine.

Het is belangrijk dat uw arts weet welke medicijnen u nog meer gebruikt. Neem daarom uw medicatieoverzicht mee als u naar het ziekenhuis gaat. Dit is een overzicht waarop staat welke medicijnen u gebruikt, maar ook of u bijvoorbeeld allergisch bent voor bepaalde medicijnen. U kunt dit overzicht bij uw eigen apotheek opvragen. Krijgt u in het ziekenhuis nieuwe medicijnen, of verandert er iets aan uw medicijngebruik? Geef dit dan ook weer door aan uw eigen apotheek. Dan blijft uw medicatieoverzicht actueel.


Zwangerschap

Gebruik dit medicijn NIET als u zwanger bent of binnenkort zwanger wilt worden. Het is niet bekend of dit medicijn schadelijk is voor het ongeboren kind. In theorie kan het schadelijk zijn voor de baby. Gebruik daarom goede anticonceptie tijdens en tot en met 7 maanden na de de laatste dosis. Overleg hierover met uw arts.

 

Borstvoeding
Geef GEEN borstvoeding als u dit medicijn gebruikt. Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk komt. Als dit gebeurt, kan het ernstige bijwerkingen bij het kind veroorzaken. Geef ook geen borstvoeding tot 7 maanden na de laatste dosis.


Stoppen

Een behandeling tegen kanker is zwaar en kan moeilijk vol te houden zijn, ook al helpt het u de ziekte te onderdrukken. Wordt de behandeling u te zwaar, bespreek dat dan met uw arts of verpleegkundige. Samen kunt u de bijwerkingen bespreken en kijken of er alternatieven zijn.


Handelsinformatie

Trastuzumab met emtansine is sinds 2013 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar in infuusvloeistof onder de merknaam Kadcyla.

Deze tekst gaat uitsluitend over de combinatie Trastuzumab met emtansine. Er bestaat ook een medicijn met alleen trastuzumab. Deze heeft een eigen tekst op de site.


Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.