ranibizumab

Introductie

Ranibizumab is een monoklonaal antilichaam. Het vangt bepaalde eiwitten weg en maakt ze zo onschadelijk.

Artsen schrijven het voor bij maculadegeneratie die tot slechtziendheid of blindheid kan leiden, bij macula-oedeem en schade aan ogen door diabetes.


Highlight


Werking

Maculadegeneratie

Oorzaak
Slechtziendheid kan veel oorzaken hebben. Een daarvan is een aandoening die op oudere leeftijd meer voorkomt en natte maculadegeneratie wordt genoemd.
Bij natte maculadegeneratie is het netvlies van het oog aangetast.

Het netvlies is het 'projectiescherm' waar het licht op valt. Het zorgt er zo voor dat u kunt zien.

Bij maculadegeneratie is een plek van het netvlies aangetast, namelijk de gele vlek (macula). Dat is het deel van het netvlies waarmee u fijne details kunt zien, zoals bij lezen.

Er zijn verschillende oorzaken waardoor dit deel van het netvlies kan slijten. Als reactie hierop ontstaan ontstekingen en een wildgroei aan bloedvaatjes.

Verschijnselen
Uw zicht neemt steeds verder af. U ziet steeds minder scherp en er blijft in het midden van uw beeld een vlek achter. Als maculadegeneratie niet wordt behandeld, zal uw zicht steeds meer verslechteren.

Behandeling
Meestal behandelen artsen natte maculadegeneratie met medicijnen die in het oog moeten worden ingespoten. Een van die medicijnen is ranibizumab.

Werking
Ranibizumab verhindert de aanmaak van nieuwe bloedvaatjes en remt de ontsteking van het netvlies. Hierdoor zal in de meeste gevallen de gezichtsscherpte niet verder afnemen. In veel gevallen neemt de gezichtsscherpte zelfs weer enigszins toe.

Lees meer over maculadegeneratie . "

Macula-oedeem

Oorzaak
Uw gezichtsscherpte kan achteruit gaan door macula-oedeem. Bij macula-oedeem is een plek van het netvlies aangetast, namelijk de gele vlek (macula). Dit is het deel van het netvlies waarmee u fijne details kunt zien, zoals bij het lezen. In de macula hoopt zich vocht op. Deze vochtophoping ontstaat doordat er vocht lekt uit kleine bloedvaten rondom de macula. Als macula-oedeem ontstaat door  diabetische mellitus (suikerziekte) noemt men dit diabetische macula-oedeem.

Verschijnselen
U ziet meestal wazig en steeds minder scherp. U kunt ook last hebben van beeldvervorming. Een voorwerp ziet er dan groter of kleiner uit dan het daadwerkelijk is of lijkt vervormd. In sommige gevallen zijn er geen klachten.

Behandeling
Bij diabetische macula-oedeem kunt u laserbehandeling krijgen. Als dit onvoldoende effect heeft, kan uw arts ranibizumab voorschrijven. Ranibizumab wordt in uw oog gespoten.

Werking
Ranibizumab vermindert het lekken van vocht uit de bloedvaten. In veel gevallen neemt hierdoor de gezichtsscherpte enigszins toe.

Lees meer over macula-oedeem . "

Schade aan ogen door diabetes

Oorzaak
Door diabetes kan het netvlies van het oog beschadigd raken. Dit heet diabetische retinopathie. Het ontstaat doordat de bloedvaatjes in het netvlies lekken of niet goed meer werken. Het oog maakt dan nieuwe bloedvaatjes aan. Deze nieuwe bloedvaatjes zijn minder sterk en gaan snel kapot.

Verschijnselen
In het begin merkt u niets van de schade aan het oog. Bij langdurige schade kunt u slechter gaan zien. Als het niet op tijd behandeld wordt, kunt u blind worden.

Behandeling
Een behandeling is alleen nodig als u ernstige klachten krijgt. U kunt een laserbehandeling of operatie krijgen. Als uw zicht steeds verder achteruit gaat, kan uw arts ranibizumab voorschrijven. Ranibizumab wordt in uw oog gespoten.

Werking
Ranibizumab vermindert het lekken van vocht uit de bloedvaten. Hierdoor zal uw zicht niet verder achteruit gaan. Of kunt u iets beter zien.

Lees meer over schade aan ogen door diabetes . "


Bijwerkingen

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

  • Pijnlijk of geïrriteerd oog: roodheid, jeuk, droge of tranende ogen. Gevoel dat er vuiltjes in de ogen zitten.

    Het is mogelijk dat een of meer van deze verschijnselen ontstaan door een ontsteking van het oog of van de ooglidranden. Waarschuw uw arts als u in de twee weken na de injectie last van uw oog krijgt.

  • Wazig zien of slecht zien.

    Het is mogelijk dat dit ontstaat door cataract (een troebele lens). Waarschuw daarom altijd uw arts als u in de weken na de injectie wazig of slecht gaat zien.

  • Verhoogde oogboldruk net na de injectie.

    Na de injectie zal uw arts daarom uw oogboldruk controleren.

  • Bewegende puntjes of vlekken voor de ogen of meer last van licht.

    Zelden is dit een verschijnsel van een beschadigd of loslatend netvlies. Als dit gebeurt, is dat meestal in de twee weken na de injectie. Waarschuw meteen uw arts bij deze verschijnselen. De arts kan beoordelen of de klachten onschuldig zijn of worden veroorzaakt door loslating van het netvlies.

  • Keelpijn, keelontsteking en een loopneus.

  • Hoofdpijn

  • Gewrichtspijn

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

  • Vermoeidheid, mogelijk veroorzaakt door bloedarmoede.

    Raadpleeg uw arts als u in de weken na de injectie extreem vermoeid bent.

  • Hoest en misselijkheid net na de injectie.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

  • Pijn of irritatie op de injectieplaats.

  • Overgevoeligheid voor ranibizumab. Dit kunt u merken aan huiduitslag, jeuk, galbulten of een rode huid.

    Waarschuw bij deze verschijnselen uw arts. Blijkt het dat u allergisch bent, dan mag u dit medicijn in de toekomst niet meer krijgen. Geef daarom aan de apotheek door dat u overgevoelig bent voor ranibizumab. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen


Gebruik

Hoe?
Voorafgaand aan de injectie krijgt u verdovende oogdruppels. Daarna zal de oogarts de injectie via het oogwit in de oogbol inspuiten. Via het vocht in de oogbol kan het medicijn het netvlies bereiken.

Voor en na deze injectie moet u gedurende enkele dagen oogdruppels gebruiken met antibiotica. Hiermee voorkomt u dat het oog geïnfecteerd raakt.

Wanneer?
U begint met een oplaaddosis van drie injecties, verdeeld over enkele weken tot drie maanden. Daarna bepaalt de arts aan de hand van uw gezichtsscherpte of en hoe vaak een nieuwe injectie nodig is.

Hoelang?
Dit medicijn wordt gebruikt zolang het een gunstig effect heeft op de aandoening.


Vergeten

Dit medicijn wordt door de oogarts toegediend. Bent u de afspraak vergeten? Neem dan zo snel mogelijk contact op met de arts voor een nieuwe afspraak.


Verboden

autorijden
In sommige gevallen is het zicht bij macula degeneratie dusdanig aangetast dat u niet mag autorijden. Overleg hierover met uw arts.

Mag u wel autorijden? Na de injectie kunt u tijdelijk wazig zien. Rijd geen auto zolang u hier last van heeft.

alcohol drinken en alles eten?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.


Wisselwerking

Van dit medicijn zijn geen belangrijke wisselwerkingen met andere medicijnen bekend. Vertel uw arts altijd als u oogdruppels of oogzalven gebruikt.


Zwangerschap

Zwangerschap
Laat dit medicijn NIET toedienen als u zwanger bent of binnenkort zwanger wilt worden. Het is onvoldoende bekend of dit medicijn schadelijk is voor het ongeboren kind. Gebruik gedurende de dagen van de behandeling en tot drie maanden erna goede anticonceptie.

Wilt u na de behandeling zwanger worden? Overleg met uw arts vanaf wanneer dat verstandig is.

Borstvoeding
Geef GEEN borstvoeding tot een week nadat u dit medicijn toegediend heeft gekregen. Dit medicijn komt in kleine hoeveelheden in de moedermelk. Het is niet bekend of het schadelijk is voor de baby.


Stoppen

Als u met de injecties stopt, heeft u veel kans dat uw zicht verder afneemt.


Handelsinformatie

Ranibizumab is sinds 2006 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar in injectievloeistof onder de merknamen Lucentis en Ximluci.


Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.