alendroninezuur met calciumcarbonaat en vitamine D

Introductie

Alendroninezuur behoort tot de bisfosfonaten. Bisfosfonaten remmen de botafbraak en versterken de botten. Vitamine D (colecalciferol) zorgt voor de opname van calcium (kalk) en fosfaat uit het voedsel. Calcium en fosfaat zijn nodig voor een goede opbouw van de botten.

Artsen schrijven deze combinatie voor bij botontkalking.


Instructiefilmpje

Film 1 - Slikken van medicijnen


Highlight


Werking

Botontkalking

Er hoort een voortdurend evenwicht te zijn tussen aanmaak en afbraak van botten. Bij botontkalking (osteoporose) is de afbraak sterker dan de aanmaak, waardoor de botten brozer worden. Daardoor breken ze eerder en kunnen de wervels van de ruggengraat inzakken.

U merkt zelf niet dat u botontkalking heeft. Bij twijfel over uw kans op botontkalking, kan de arts met een botdichtheidsonderzoek nagaan hoe stevig de botten zijn.

Oorzaken
Er zijn verschillende oorzaken voor botontkalking. De belangrijkste zijn:

  • ouder worden: vanaf ongeveer 45 jaar is de aanmaak van bot minder dan de afbraak. Dit is het geval bij zowel mannen als vrouwen, maar mannen hebben in het algemeen sterkere botten dan vrouwen, waardoor ze minder snel last hebben van botontkalking;
  • de overgang bij vrouwen, doordat het lichaam dan minder oestrogenen aanmaakt. Oestrogenen zijn vrouwelijke geslachtshormonen die ook zorgen voor een evenwicht tussen de aanmaak en de afbraak van botweefsel. Hoe minder oestrogenen, hoe zwakker de botten;
  • verwijdering van de eierstokken bij vrouwen, aangezien de eierstokken oestrogenen aanmaken, die weer voor de botopbouw zorgen;
  • gebruik van veel bijnierschorshormonen (corticosteroïden), zoals prednison, gedurende langere tijd. Deze hebben botontkalking als bijwerking;
  • te weinig beweging. Beweging stimuleert de botopbouw;
  • te weinig vitamine D. Vitamine D zorgt dat de botten calcium (kalk) opnemen. Het wordt onder invloed van zonlicht gemaakt. Als u weinig in de buitenlucht komt, heeft u kans op een tekort aan vitamine D;
  • te weinig calcium (kalk) in het voedsel. Voldoende calcium krijgt u binnen met minimaal 4 zuivelconsumpties per dag, zoals een glas melk, een bakje yoghurt of een boterham met kaas.

Werking
Calciumcarbonaat zorgt voor een toename van de hoeveelheid calcium (kalk) in uw bloed. Vitamine D zorgt dat de botten meer calcium kunnen opnemen en zorgt voor de opname van calcium en fosfaat uit het voedsel. Bisfosfonaten, zoals alendroninezuur, binden zich aan het calcium in het bot. Hierdoor remmen ze de afbraak van het bot. Door het samen te gebruiken worden uw botten sterker. Dit merkt u zelf niet, maar u heeft wel minder kans op botbreuken.

Artsen schrijven dit medicijn voor als bij u sprake is van botontkalking of als u een grote kans heeft later botontkalking te krijgen.

Lees meer over botontkalking . "


Bijwerkingen

Bijwerkingen van de tabletten alendroninezuur:

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

  • Pijn in botten, spieren en gewrichten

    Heeft u hier veel last van, neem dan contact op met uw arts.

  • Gevoel van zwakte

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

  • Maagdarmklachten, zoals buikpijn, opgezette buik, verstopping, diarree, opkomend maagzuur, winderigheid, misselijkheid of braken

    Dit komt vooral voor aan het begin van de behandeling. Heeft u hier veel last van, raadpleeg dan uw arts.

  • Hoofdpijn, draaierigheid en duizeligheid

    Heeft u hier veel last van, neem dan contact op met uw arts.

  • Haaruitval

    Na enkele weken tot maanden kan het haar dunner worden. Vindt u dit een probleem, neem dan contact op met uw arts. Als u met dit medicijn stopt keert de haargroei geleidelijk weer terug.

  • Jeuk

    Dit is meestal onschuldig. Als u ook last krijgt van huiduitslag, kan dit wijzen op een overgevoeligheidsreactie. Waarschuw dan uw arts (zie ook onder Zeer zelden: Overgevoeligheid).

  • Vochtophoping (oedeem), te merken aan dikke benen of enkels.

    Raadpleeg uw arts als u hier last van heeft.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

  • Griepachtige verschijnselen en koorts

    Dit komt zeer zelden voor gedurende de eerste paar dagen dat u dit medicijn gebruikt. Raadpleeg uw arts als het na een paar dagen niet overgaat of als de klachten zeer ernstig zijn.

  • Geïrriteerde slokdarm

    Dit kunt u voorkomen door het medicijn in te nemen met een vol glas kraanwater (géén melk!), terwijl u rechtop staat of zit. Blijf hierna nog een half uur rechtop. Zo voorkomt u dat de tablet aan de wand van de slokdarm blijft kleven. Krijgt u pijn achter het borstbeen, raadpleeg dan uw arts. Dit kan er op duiden dat uw slokdarm is aangetast. Als u een slikstoornis heeft of een aandoening aan de slokdarm, overleg dan met uw arts voor u dit medicijn gaat gebruiken.

  • Oogontsteking

    Raadpleeg uw arts als u minder goed gaat zien, bij oogpijn of een rood oog.

  • Aanhoudende pijn in de kaak

    Als u hier last van heeft, raadpleeg dan uw arts. Het kan namelijk wijzen op een beschadiging van het kaakgewricht. Verzorg uw gebit goed en laat uw gebit regelmatig door uw tandarts controleren. De klachten kunnen ontstaan of verergeren na een tandheelkundige ingreep in de mond, zoals het trekken van tanden en kiezen. Overleg met uw arts als een tandheelkundige ingreep noodzakelijk lijkt tijdens de behandeling met alendroninezuur.

  • Oorpijn, oorontsteking of loopoor

    Als u hier last van heeft raadpleeg dan uw arts. Het kan namelijk wijzen op een beschadiging van het botweefsel van het oor. De kans hierop neemt toe als u dit medicijn langdurig gebruikt.

  • Pijn in uw liesstreek, dijbeen of heup

    Als u hier last van heeft, raadpleeg dan uw arts. Het kan namelijk wijzen op een botbreuk van het dijbeen, meestal is dit geen volledige botbreuk, maar een scheurtje in het bot. De kans hierop neemt toe als u dit medicijn meerdere jaren gebruikt.

  • Smaakstoornissen

  • Te weinig calcium (kalk) in het bloed. Dit kunt u merken aan braken, trillende handen, benauwdheid, hartkloppingen, spierkrampen en gevoelige handen, voeten, lippen en tong.

    Raadpleeg bij deze verschijnselen uw arts. De kans op deze bijwerking is erg klein, omdat u ook calcium gebruikt.

  • Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit merkt u aan huiduitslag, jeuk, galbulten, en rode vlekken. Heeft u hier last van, neem dan contact op met uw arts.
    In zeer zeldzame gevallen ontstaat een ernstige overgevoeligheid. Dit is te merken aan verschijnselen zoals blaren op de lippen en op de slijmvliezen van de mond en geslachtsdelen, koorts, opgezwollen mond, tong, keel of gezicht, ademhalingsproblemen en flauwvallen. Stop bij een of meer van deze verschijnselen het gebruik en raadpleeg meteen een arts of Eerste-Hulpdienst.
     

    Als u overgevoelig blijkt te zijn, mag u dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor alendroninezuur. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.

  • Dit medicijn kan de huid gevoeliger maken voor UV-licht (zon, zonnebank, UV-lamp).

    Blootstelling aan zonlicht, zelfs voor korte perioden, kan huiduitslag, jeuk, roodheid en andere verkleuring van de huid of ernstige verbranding door de zon geven. Begint u net met dit medicijn? Blijf dan uit direct zonlicht, met name tussen 10.00 en 15.00 uur, draag beschermende kleding, waaronder hoed en zonnebril, smeer zonnebrand op een met sun-block van minimaal factor 15, gebruik lippenbalsem met minstens factor 15, ga niet onder de zonnebank. Als u een ernstige reactie op de zon krijgt, staak dan meteen het gebruik en neem contact op met uw arts. U moet dan zo snel mogelijk overstappen op een ander medicijn.

Bijwerkingen van de tabletten calciumcarbonaat/vitamine D:

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

  • Maagdarmklachten, zoals misselijkheid, winderigheid, diarree en buikpijn

  • Verstopping

     Gebruik dit medicijn daarom niet als u langdurig last heeft van verstopping.

  • Nierstenen met calcium. Raadpleeg uw arts als u ooit nierstenen heeft gehad. U heeft hier dan meer kans op.

    U vermindert deze kans als u extra veel drinkt, vooral bij het opstaan, bij slapengaan en tijdens de hoofdmaaltijden.

  • Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit merkt u aan huiduitslag, galbulten en jeuk.

    Gebruik dit medicijn dan niet meer.

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen


Gebruik

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek.

Hoe?
Een doordrukstrip bevat 1 tablet alendroninezuur en 6 tabletten calcium met colecalciferol. Neem op de eerste dag de alendroninezuur in (dag 1). Neem op de overige 6 dagen de calcium met colecalciferol in (dag 2-7). Herhaal deze volgorde elke week. Neem alendroninezuur dus elke week op dezelfde dag in. Kies een dag die voor u het prettigst is.

  • Dag 1: alendroninezuur
    Neem alendroninezuur in met een vol glas kraanwater, terwijl u rechtop staat of zit. Slik de tablet zonder kauwen door.
    Blijf na inname nog een half uur rechtop zitten, staan of lopen. Zo voorkomt u dat de tablet aan de wand van de slokdarm blijft kleven en daardoor de slokdarm irriteert. Ga in elk geval nooit liggen als u net een tablet heeft ingenomen, maar blijf een half uur na inname rechtop.
  • Dag 2-7: calcium/vitamine D
    Neem deze tablet in met een half glas water.

Wanneer?

  • Dag 1: alendroninezuur
    Neem alendroninezuur 's ochtends in, direct na het opstaan, voor het ontbijt. Na een half uur kunt u ontbijten.
    De tablet werkt niet als u hem samen met eten of drinken inneemt. Het wordt in combinatie met voedsel zeer slecht opgenomen. Op een volkomen lege maag komt er binnen een half uur na inname voldoende van in uw bloed. Een volkomen lege maag heeft u als u 6 uur niet gegeten heeft. 
  • Dag 2-7: calcium/vitamine D
    Deze tabletten kunt u op elk moment van de dag innemen, dus eventueel ook op een volle maag of met voedsel.

Hoelang?
Hoelang u het moet gebruiken, hangt af van de reden waarvoor u het krijgt.
Uw arts zal elke 5 jaar bepalen of het nog zinvol is de behandeling voort te zetten. Bisfosfonaten, zoals alendroninezuur, worden meestal niet langer dan 10 jaar gebruikt.


Vergeten

  • Heeft u alendroninezuur vergeten in te nemen en heeft u al ontbeten?
    Neem de vergeten tablet de volgende ochtend in. Neem nooit 2 tabletten op een dag in. Neem de dagen daarna de calcium/vitamine D in, tot het einde van de oorspronkelijke behandelingsweek. Gebruik de overgebleven calcium/vitamine D niet. Start met de nieuwe strip op uw gebruikelijke startdag (dag 1).
  • Heet u calcium/vitamine D vergeten in te nemen?
    Neem de tablet in zodra u er aan denkt. Neem nooit 2 tabletten op 1 dag in. Start weer met een nieuwe strip op uw gebruikelijke startdag, met de alendroninezuur (dag 1). Neem de overgebleven tabletten niet in.


Verboden

autorijden?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

alcohol drinken?
Alcohol irriteert de maag. Het kan de bijwerkingen op maag en slokdarm versterken. U kunt daardoor eerder last krijgen van uw maag. Probeer het drinken van alcohol eerst met mate. U kunt dan zelf inschatten of u hier veel last van krijgt.

alles eten?
Voedingsmiddelen met calcium (kalk) of ijzer belemmeren de opname van alendroninezuur in het lichaam. Omdat in veel voedingsmiddelen calcium of ijzer zit, mag u vanaf 6 uur vóór tot een half uur ná inname van de alendroninezuurtablet niets eten of drinken. Als u in deze periode dorst heeft, kunt u wel gewoon kraanwater drinken.

Calcium zit namelijk niet alleen in melk, maar ook in mineraalwater en vruchtensap.


Wisselwerking

Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

  • IJzerbevattende medicijnen mét vertraagde afgifte (te herkennen aan 'MGA' of 'retard), zoals ferrosulfaat. Calcium vermindert de opname van ijzer en ijzer vermindert de opname van alendroninezuur. Dit effect houdt de hele dag aan.
    U mag ijzer niet samen gebruiken met de tabletten alendroninezuur of calcium/vitamineD. Overleg met uw arts of een ijzerbevattend medicijn zónder vertraagde afgifte voor u mogelijk is.
    Een ijzerbevattend medicijn zónder vertraagde afgifte, zoals ferrofumaraat en ferrogluconaat, kunt u veilig gebruiken.
    Op de dagen dat u calcium/vitamineD gebruikt: Neem het medicijn met ijzer minimaal 2 uur vóór de tablet met calcium/vitamineD of 4 uur erna.
    Op de dagen dat u alendroninezuur gebruikt: Neem het medicijn met ijzer minimaal 2 uur ná alendroninezuur in.

De dagen dat u de tabletten calcium/vitamine D slikt

  • Antibiotica van het tetracycline-type, zoals doxycycline, minocycline, tetracycline en demeclocycline. Neem deze antibiotica minstens 2 uur vóór of 4 uur na de tablet met calcium/vitamine D.
  • De antibiotica ciprofloxacine en norfloxacine. Neem deze antibiotica minstens 2 uur vóór of 4 uur na de tablet met calcium/vitamine D.
  • De schildklierhormonen levothyroxine en liothyronine. Neem deze medicijnen minimaal 2 uur vóór de tablet met calcium/vitamine D of 4 uur erna.
  • Eltrombopag, een medicijn dat de aanmaak van bloedplaatjes stimuleert. Neem eltrombopag minstens 2 uur vóór of 4 uur na de tablet met calcium/vitamine D in.
  • Sommige medicijnen tegen hiv en hepatitis C. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat.

De dag dat u de alendroninezuur-tablet slikt

  • Maagzuurbinders en andere medicijnen met calcium (kalk), magnesium of aluminium. Dit zijn Antagel, Rennies, Regla PH en vele andere medicijnen die zonder recept verkrijgbaar zijn. Deze medicijnen verminderen de opname van alendroninezuur in het lichaam. Indien deze medicijnen echt nodig zijn: neem de maagzuurbinder ten minste 2 uur na alendroninezuur in.

Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.


Zwangerschap

Zwangerschap
Overleg met uw arts. U kunt dit medicijn beter NIET gebruiken als u zwanger bent of binnenkort wilt worden. Over het gebruik van dit medicijn tijdens de zwangerschap is nog te weinig bekend. In theorie kan dit medicijn de hoeveelheid calcium bij de baby beïnvloeden. Het kan dan schadelijk zijn voor de ontwikkeling van de baby. Waarschijnlijk moet u tijdelijk stoppen met dit medicijn.

Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven? Overleg dan met uw arts of apotheker. Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk komt en of het slecht is voor de baby. Mogelijk kunt u kunstvoeding geven.


Stoppen

U kunt op elk moment in één keer met het gebruik van dit medicijn stoppen. Als u stopt, neemt de kans op botbreuken echter toe. Stop daarom alleen op advies van uw arts.


Handelsinformatie

Alendroninezuur is sinds 1993 internationaal op de markt, calciumcarbonaat (kalk) al tientallen jaren en colecalciferol (vitamine D) sinds 1930. De combinatie is op recept verkrijgbaar onder de merknaam Alencalci D3. Het is te verkrijgen in tabletten.

Alendroninezuur is ook op recept verkrijgbaar onder de merknaam Bonasol en als het merkloze Alendroninezuur. Colecalciferol is verkrijgbaar onder de merknamen Devaron, D-Cura en Divisun. Calciumcarbonaat is, zonder recept, ook los verkrijgbaar. De combinatie van alendroninezuur met alleen colecalciferol is verkrijgbaar op recept onder de merknamen Adrovance, Fosavance en Vantavo.


Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.